de documenta14 in kassel: athene revisited

het idee om eerst naar de documenta14 in athene te gaan en pas daarna naar kassel pakte geweldig goed uit. hoe vaak gebeurt het dat je op grote afstand een onbekend werk herkent van een kunstenaar waar je een maand geleden nog nooit van had gehoord? dankzij het eerdere bezoek aan de documenta in athene gebeurde me dat in kassel regelmatig.

oh die touwen ken ik, die zijn van cecilia vicuna, daar heb je de cellotape, gespannen tussen twee bureau's van maria cool en fabio balducci, daar spat een schilderij van andrzej wroblenski van weer een andere executie (dan in athene) de zaal in, ik herkende zelfs het werk van nairy baghramian en van ashley voorheen hans scheirl (zie de foto’s in mijn bericht over de documenta in athene). het werd bijna een sport niet op de kaartjes met begeleidende informatie te kijken.

'the iron table (homage to jane bowles)' van nairy baghramian (2002) in het hessisches landesmuseum in kassel

                                    'golden shower' van ashley (voorheen hans) scheirl in de neue galerie, kassel

de maskers die de cambodjaanse kunstenaar khvay samnang gebruikt in zijn videoperformance preah kunlong (2017) heb ik gezien in het emst in athene, de video, opgenomen in cambodja, met zijn mime performance waarin hij die maskers gebruikt, was te zien in het ottoneum natuurkundemuseum in kassel. en waar de toeschouwers in het ottoneum voorzichtig om de hoek kijken, onzeker over wat hun te wachten staat, roep ik: hee, die ken ik! ik vind dat erg grappig.

de kikkers van patterson, in het stadspark van kassel, waren uiteraard eenvoudig te herkennen, maar het werk van alina szapocznikov? daar moest je toch echt eerst voor in athene zijn geweest.

werk van Pope L (whispering campaign, in athene en kassel), Hiwa K en Daniel Knorr pikte je er in kassel zò uit.

'when elephants fight, it is the frogs that suffer' van benjamin patterson in het karlsaue park, kassel

'souvenir' van alina szapocznikow in de neue galerie, kassel

'when we were exhaling images' van hiwa k. op de friedrichsplatz in kassel

'expiration movement' van daniel knorr, rookmachines op de zwehrenturm in kassel

ik leek tussen al dat volk op de documenta in kassel een bevoorrecht mens, als lid van een uiterst select gezelschap dat het tentoongestelde werk met een glimlach van herkenning begroette ipv de diepe frons die het meestal nogal vage werk normaal gesproken oproept als je er voor de eerste keer mee wordt geconfronteerd. ik had die frons al getrokken in athene. nu bleef de herkenning over, en een eerste voorzichtige indruk dat er wel degelijk verbindende lijnen waren te trekken tussen al dat vage werk in athene, en wat er in kassel gebeurde.

nadat ik in het museum voor hedendaagse kunst in athene was geweest, het emst, in de voormalige fix bierbrouwerij, een prachtig gebouw, ik schreef er al eerder over, vroeg ik me af waar de werken waren gebleven die normaal gesproken in het museum hangen. het antwoord op die vraag vond ik in het fridericianum aan de friedrichsplatz in kassel, waar het meeste werk uit het emst te zien was..

'fix it' van mona hatoum (2004) installatie van materiaal uit de voormalige fix brouwerij in athene 

'acropolis redux (the directors cut)' van kendell geers, prikkeldraad in stellingkasten

'perspective dhuizon' van piotr kowalski (1970) (foto op canvas)

'what is democracy' van oliver ressler (2009)

'a happening' van dimitri alithinos (1973)

'eight suitcases with rubbish from a beach' van alexis akrithakis (1972)

ik denk niet dat er ooit zoveel belangstelling is geweest, of ooit nog zal zijn, voor de hedendaagse kunst uit athene.. voor het fridericianum stond een enorme rij, toeschouwers werden maar mondjesmaat binnengelaten. de zalen waren alsnog te vol om het werk goed te kunnen bekijken. in athene heb ik zoiets niet meegemaakt, daar waren niet alleen veel minder bezoekers, de locaties zoals het emst, waren daar ook veel ruimer en groter van opzet.

enfin, ik zal dus, wanneer het werk weer terug is in het emst, opnieuw naar athene moeten om te zien hoe het daar, op de originele plek, hangt en staat..